Mostra: «Cabodano do traballo editorial no Centro de Estudos Fotográficos». Vigo

ARTISTAS

Ana Soler. Esta artista, docente e investigadora que provén do mundo do deseño gráfico, «debuxa no aire» con complexas instalacións tridimensionais. Para esta ocasión, preparou dúas instalacións, de diferentes tamaños, nas que homenaxea e contribúe á difusión da páxina impresa. Na primeira dispón unha bandada de follas voantes, almiñas en palabras de Soler, que se dirixen desde un cadaleito cara ao exterior da sala. Con esta proposta, que titula A voz da túa alma, a artista recolle o sentido global da mostra: amosar a homenaxe á defunta actividade editorial do CEF, mais nun sentido de memoria e vida, saíndo á rúa. Como metáfora de todo isto, o público pode levar un dos libros do CEF que Ana Soler deixará no féretro. A segunda instalación, Memorias de cantos, ausencias de corpos, pola súa banda, homenaxea unha das partes máis identificativas, e máis reducidas, do exterior dun libro: o seu lombo. 

Fran Herbello. Cun interesante traballo ás costas, Herbello tirou do prelo os seus libros «A imaxe e semellanza» (2000) e «Mal de corpo» (2005) na Colección Do Trinque, unha das máis emblemáticas do CEF. O primeiro deles foi a súa primeira publicación, e a mostra que o acompañaba a súa primeira exposición, logrando un recoñecemento inmediato en todas as cidades que visitou a mostra: Madrid, Barcelona, Valencia, Ourense e A Coruña. Ao pouco, apareceu incluída en Blink da editorial británica Phaidon, en que se recollían a obra de artistas que supuñan novas achegas nos dous últimos anos.

Nesta mostra, o artista crea ex professo a obra E agora que... con que propón un traballo estético, divertido e irónico, formado por 13 fotografías onde o exemplar do CEF está omnipresente en cada unha delas. Evidentes chiscadelas ao ámbito mortuorio, como as flores feitas con follas de libros. Definitoria e intensa vinculación coa cultura galega e co seu imaxinario nun sentido amplo e complexo, Herbello menta unha  empanada, o Prestige, e tamén o costume tan galego, e tan rural, de reciclaxe e reaproveitamento de obxectos. Un libro do CEF é, de súpeto, o máis axeitado para se colocar entre as dedas dos pés á hora de pintar as unllas, ou mesmo para facer de pesa.

Joan Fontcuberta. A relación deste artista co CEF é intensa desde o comezo. Fontcuberta expuxo na Sala dos Peiraos de Vigo no 1985, na Fotobienal do 1988, e en Vigovisións, entre outras. Tamén colaborou co CEF en O feito Fotográfico, no 2004, ofrecendo obradoiros e achegando textos para o proxecto. Entre outros recoñecementos, Fontcuberta conta co Premio Nacional de Fotografía (1998) e Premio Nacional de Ensayo (2011).

O destacado artista catalán presenta agora un tríptico, adrede para a mostra, baseado nunha lámina de William Fox Talbot, un dos principais pioneiros da calotipia, que alá polo 1844 publicaba o libro The Pencil of Nature. O volume constaba de 24 fotografías orixinais que se adherían artesanalmente sobre as páxinas do libro, e a oitava lámina titulábase «A Scene in a Library» (Detalle dunha biblioteca). Esta ilustración cobra especial relevo porque é a primeira vez na historia en que uns libros son os protagonistas dunha fotografía. Ao formular un tributo creativo á colección editorial do Centro de Estudos Fotográficos ningunha outra imaxe de referencia se antolla máis oportuna para Fontcuberta. Así que presenta tres imaxes: en primeiro lugar, un facsímile do calotipo orixinal de Fox Talbot; en segundo lugar, o resultado dunha especulación ucrónica: Que tería pasado se Fox Talbot escollese como suxeito outros volumes –uns volumes moito máis valiosos para nós, como son a totalidade de títulos forxados polo CEF?; e a terceira imaxe é a chiscadela histórica que pecha o ciclo.

«A Scene in a Library» constitúe un dos primeiros fakes na historia da fotografía. Fox Talbot non tirou a fotografía nunha biblioteca, se non que montou a escena ao aire libre para dispor de mellores condicións de luz. E mantendo a impostura de fake, Fontcuberta introduce na toma orixinal algúns dos exemplares do CEF que só unha observación atenta descubrirá.

Así mesmo, os comisarios participan activamente na exposición mediante a inclusión dunha proposta denominada Panel de vida, en que se mostran documentos antigos, cadernos e fotografías que achegan outras miradas sobre a historia do CEF. Amoreados no chan debaixo deste panel encóntranse outros feixes de libros publicados no seu día polo CEF; de entre eles, cada persoa visitante poderá coller e levar un exemplar.

Ademais, inclúese unha instalación sonora deseñada ex professo para este proxecto e producida por Xulio Gómez, Sinsalaudio e Escoitar.org

Centro de Estudos Fotográficos (CEF)

En 1986, coa publicación de Emigración de M. Ferrol, o CEF inicia a andaina editorial e posteriormente realiza monografías de fotógrafos históricos galegos coma Pacheco, Ksado, Suárez, Raniero Fernández, Virxilio Vieitez… Non amosou menos interese pola fotografía contemporánea, publicando os primeiros libros de Vari Caramés, Fran Herbello ou Victoria Diehl, á par doutros dedicados a artistas moi relevantes do panorama internacional coma Karen Knorr, D’Agata, Aziz+Cucher, González Palma, Joachim Schmid, que até aquel momento non foran editados no Estado español. Como editora independente, foi unha experiencia única en Galicia que supuxo unha especial contribución na recuperación da fotografía histórica galega, amais de dignificar a fotografía como medio para a creación, cunha dimensión cultural e artística que a primeiros dos anos 80 non se consideraba. Con este motivo, nace esta exposición que busca lembrar a actividade senlleira do CEF, que xa é historia, e que significa experiencia referente de novos proxectos editoriais no campo da fotografía.